Các loại bàn thờ trong nhà đầy đủ nhất

26 Tháng Tư, 2023 Tác giả: Nguyễn Văn Hiên

Tóm tắt nội dung

Các loại bàn thờ trong nhà của người Việt gồm những loại nào? Cùng Nội thất Minh Đường tìm hiểu để không thiếu sót trong việc sắp xếp bàn thờ và lễ nghi trong tín ngưỡng thờ cúng dân gian nhé

1. Tổng quan về văn hóa thờ cúng tại Việt Nam

Văn hóa thờ cúng đã xuất hiện từ rất lâu trong hệ thông tin ngưỡng của người Việt Nam. Các công trình khảo cổ đã chỉ ra rằng tục thờ cúng đã xuất hiện từ thời Văn Lang – Âu Lạc kèm theo đó là các di tích về các loại bàn thờ cổ đã xuất hiện từ rất lâu.

Do đó bàn thờ đã xuất hiện và gắn liền trong tín ngưỡng thờ cúng của người Việt từ rất lâu, trước cả thời điểm 1000 năm Bắc thuộc như nhiều người vẫn lầm tưởng.

Bàn thờ là một trong những vật dụng quan trọng trong tín ngưỡng thờ cúng tại Việt Nam. Bất kể thờ cúng, tôn vinh, tưởng nhớ ai đều phải dùng bàn thờ mới thể hiện được lòng thành và tính trang trọng.

Ngoài ra bàn thờ cũng trở thành một trong những pháp khí phong thủy, được coi là trung tâm của phong thủy của cả căn nhà, ảnh hưởng bậc nhất đến vận mệnh, con đường công danh, may mắn và sức khỏe của cả gia đình, dòng họ.

2. Các loại bàn thờ trong nhà của người Việt

Trải qua hàng ngàn năm phát triển thì tín ngưỡng thờ cúng của người Việt đã vô cùng hoàn thiện. Giờ đây trong một ngôi nhà có thể có nhiều bàn thờ, phục vụ thờ cúng một đối tượng cụ thể, ta có thể kể đến như:

2.1. Bàn thờ gia tiên

Bàn thờ gia tiên là loại bàn thờ quan trọng nhất trong gia đình của đại đa số người Việt. Khi nhắc đến bàn thờ mà không nói gì cả thì chắc chắn tất cả mọi người sẽ nghĩ ngay đến bàn thờ gia tiên.

Bàn thờ gia tiên là nơi thờ cúng ông bà tổ tiên, những người đã mất trong dòng họ, đồng thời có thể thờ cúng cả thổ công, bà cô ông mãnh và những người có công trong dòng họ. Đây thường là bàn thờ lớn nhất trong gia đình, và có điều kiện thì phòng thờ gia tiên sẽ là phòng thờ chính của gia đình, được trang trí đầy đủ với những bức vách ngăn phòng thờ, bàn thờ gỗ mẫu mã đẹp nhất cùng với đó là những chi tiêt khác như đại tự, cửa võng, câu đối…

Các loại bàn thờ trong nhà

Bàn thờ gia tiên là chiếc bàn thờ quan trọng nhất trong ngôi nhà của đa số người Việt

Với nhiều người thì bàn thờ gia tiên còn là cầu nối âm – dương, là nơi mà ông bà tổ tiên trở về để phù hộ cho con cháu trong dòng tộc, đây cũng được coi là trung tâm phong thủy của cả căn nhà.

2.2. Bàn thờ Ông Địa – Thần Tài

Bàn thờ Ông Địa – Thần Tài thường xuất hiện ở những gia đình có công việc kinh doanh buôn bán hoặc tại các công ty, xí nghiệp.

Theo truyền thuyết trước khi đi buôn thì người ta vẫn cúng khấn Ông Địa để ông ban lộc, khiến cho đợt đi buôn ấy may mắn, nhiều tiền đồng thời tránh khỏi những rủi ro không cần thiết.

Còn Thần Tài là vị thần trông coi tiền bạc, mang đến may mắn trong chuyện tiền nong, đồng thời không làm thất thoát tiền bạc.

Các loại bàn thờ trong nhà

Bàn thờ Ông Địa – Thần Tài cho những gia đình kinh doanh, buôn bán

Do đó những người làm kinh doanh thường lập bàn thờ 2 vị thần này để mong cầu may mắn trong kinh doanh. Bàn thờ Ông Địa – Thần Tài thường được lập chung với nhau, được đặt ở dưới đất, trong một góc nhà, đằng sau sẽ có một bức vách để dựa vào vì theo quan niệm bàn thờ Ông Địa – Thần Tài không được dựa vào vách có lỗ vì dễ thất thoát tiền bạc, tài lộc.

2.3. Bàn thờ ông Công Ông táo

Ông Công – Ông Táo là những vị thần cai quản chuyện bếp núc của căn nhà, theo quan niệm xưa – người cai quản việc bếp núc sẽ nắm rõ được hết tất cả mọi chuyên trong gia đình, quyết định mọi vận xui rủi, may mắn, phúc họa trong gia đình. Đồng thời cuối năm sẽ lên báo cáo thiên đình về những việc mà năm vừa qua gia đình này đã làm.

Đúng như cái tên của mình thì bàn thờ Ông Công – Ông Táo được đặt trong phòng bếp. Bàn thờ Ông Công – Ông Táo trong bếp cần đặt ở nơi cao ráo, tránh nguồn lửa và nguồn nước trực tiếp. Việc vệ sinh, rút tỉa chân nhang nên thực hiện sau ngày 23 tháng Chạp khi mà chúng ta đã tiễn Ông Táo về trời.

Các loại bàn thờ trong nhà

Ngày nay người ta ít đặt bàn thờ Ông Công – Ông Táo trong bếp, thay vào đó chỉ lập bàn thờ tạm thờ vào dịp 23 tháng Chạp

2.4. Bàn thờ Phật

Phật Giáo là tôn giáo có sức ảnh hưởng nhất tại Việt Nam, người Việt Nam ngay cả khi không theo Đạo Phật thì cũng coi những tiêu chí của Đạo Phật là kim chỉ Nam trong cuộc sống. Do đó việc lập bàn thờ Phật là một nhu cầu vô cùng thiết thực đặc biệt với những Phật tử có nguyện vọng muốn thờ Phật tại gia.

Lập bàn thờ Phật trong nhà cũng là một cách để tịnh tâm, giải thoát tinh thần, giác ngộ và tìm ra lối thoát giữa bể khổ luân hồi, từ đó từ bỏ tà niệm, thói hư tật xâu, mang đến sự từ bi và Phúc – Đức trong cuộc sống.

Bàn thờ Phật thường được lập chung phòng thờ hoặc chung ban thờ với ban thờ gia tiên. Điều cần lưu ý đó là ảnh Phật, tượng Phật phải được thỉnh từ chùa về, khi đặt trên bàn thờ phải đặt cao hơn di ảnh hoặc bộ đỉnh hạc của bàn thờ gia tiên. Các bàn thờ cũng không được đối diện với nhau, đây là điều kiêng kị trong phòng thờ.

Các loại bàn thờ trong nhà

Bàn thờ Phật trong nhà giúp con người ta hướng về nơi thanh tịnh

2.5. Bàn thờ Chúa

Bàn thờ Chùa là bàn thờ chỉ xuất hiện trong những gia đình có theo Thiên Chúa Giáo. Tuy bắt nguồn từ phương Tây nhưng để đầy đủ lễ nghĩa thì cũng phải có một bàn thờ Chúa ở trong những gia đình này.

Cũng tương tự như thờ Phật, việc thờ Chúa sẽ mở ra những con đường dẫn chúng ta về với Chúa, hiểu Chúa và những kế hoạch của Người hơn. Để biết thêm về “đường, sự thật và sự sống”.

Bàn thờ Thiên Chúa thường là dạng bàn thờ treo, có đầy đủ tượng của Đức Mẹ, Chúa Trời và Thánh Giá. Không giống như những bàn thờ của Á Đông thường đặt ở những nơi yên tĩnh, tránh ồn ào thì bàn thờ Thiên Chúa đặt ở nơi trang trọng và dễ nhìn thấy nhất trong nhà, thường là phòng khách.

Với những nơi cho phép đặt cả bàn thờ gia tiên và bàn thờ Thiên Chúa Công Giáo thì bàn thờ gia tiên phải đặt thấp hơn, tương tự như cách đặt bàn thờ Phật và gia tiên.

Các loại bàn thờ trong nhà

Bàn thờ Chúa

2.6. Bàn thờ vái vọng

Bài thờ vái vọng là để chỉ loại bàn thờ dành cho con thứ hoặc những người con xa quê nhưng vẫn muốn thực hiện nghi lễ phụng sự tổ tông, đặc biệt là vào ngày rằm, lễ Tết.

Trước kia bàn thờ vái vọng thường được bài trí rất đơn giản, không quá cầu kì phức tạp với một số đồ thờ cơ bản. Tuy nhiên ngày nay với quan niệm trần sao, âm vậy, điều kiện của mọi người cũng nâng cao nên mọi người vẫn bài trí bàn thờ vọng trang trọng không kém gì những bàn thờ gia tiên lớn ở nhà thờ tổ ở quê hương để luôn có cảm giác tổ tiên đang ở bên cạnh mình.

Những loại bàn thờ trong nhà Những loại bàn thờ trong nhà

Bàn thờ vái vọng thường đơn giản nhưng gần đây thì cũng bắt đầu đầy đủ như bàn thờ gia tiên

2.7. Bàn thờ bà cô, ông mãnh

Bà cô – ông mãnh là từ chung để chỉ những người mất trẻ trong gia đình, dòng tộc. Theo quan niệm truyền thống thì những người này thường rất thiêng và khó tính, do đó cần lập bàn thờ riêng.

Bàn thờ Bà Cô – Ông Mãnh thường sẽ là bàn thờ nhỏ, đơn giản, có chiều cao thấp hơn bàn thờ gia tiên.

2.8. Bàn thờ người mới mất

Phong tục truyền thống của người Việt Nam thì khi gia đình có người mới mất thì phải lập bản thờ riêng, vẫn chưa được nhập lên bàn thờ gia tiên để thờ chung. Bàn thờ riêng này có thể chung phòng thờ với ban gia tiên nhưng tuyệt đối không được đối diện bất cứ bàn thờ nào.

Sau 49 ngày thì mới được rước di ảnh của người mới mất lên bàn thờ gia tiên để thờ chung.

3. Các loại bàn thờ, sập thờ, bàn thờ treo tường

3.1. Án gian thờ

Án gian thờ là loại bàn thờ thường thấy trong các phòng thờ ngày nay. Các tích vẽ, hoa văn trên bàn thờ của án gian được tập trung hết vào phần dạ, còn phần chân thì thường để dạng chân thẳng hoặc chân quỳ, dạng trơn không hề được chạm khắc hoa văn, tích vẽ.

Trước kia các loại án gian thờ thường được sơn son, thếp vàng, tuy nhiên ngày nay với thị hiếu ưa chuộng những không gian thờ đơn giản, hiện đại thì màu của án gian thờ thường được giữ sao cho giống với màu gỗ nguyên bản nhất có thể. Cac loại tích vẽ được ưa thích từ xa xưa đó là tứ linh, rồng… Tuy nhiên ngày nay thì người ta thường ưa chuộng các loại án gian có họa tiết ngũ phúc (dơi ngậm đồng tiền), Phúc Lộc Thọ hay là Hoa Sen.

Án gian thờ thường được sử dụng trong những không gian thờ không quá đồ sộ, khoa trương mà hướng tới sự giản dị, thanh tịnh.  

Các loại bàn thờ trong nhà

Án gian thờ vừa đơn giản vừa thể hiện được chất sang trọng

3.2. Các loại sập thờ

Sập thờ cũng là một dạng bàn thờ gỗ đứng tương tự như án gian thờ. Tuy nhiên thiết kế của các loại sập thờ là mô phỏng của các loại sập gỗ thường xuất hiện trong những căn nhà thờ gỗ truyền thống.

Kích thước của sập thờ khá lớn thường có chiều dài trên 155cm, điểm khác biệt lớn nhất giữa sập thờ và án gian thờ đó chính là phần chân của sập thờ được chạm trổ một cách tinh xảo bao gồm các hoa văn, tích vẽ theo chủ đề giống như phần dạ của sập thờ.

Sập thờ thường dùng trong những không gian thờ sang trọng, rộng và có nhiều món đồ thờ. Đặc biệt sập thờ có kết cấu vững chắc nên có thể để được những vật phẩm nặng như ngai thờ, đỉnh hạc… có khối lượng lớn mà không sợ ảnh hưởng đến độ vững chãi của sập thờ.

Các tích vẽ, hoa văn trên sập thờ thường về chủ đề Ngũ Phúc, Mai Điểu, Tứ Linh…

Các loại bàn thờ trong nhà Các loại bàn thờ trong nhà

Các loại sập thờ thì thể hiện được đẳng cấp trong không gian thờ nhờ những chi tiết được đục một cách tỉ mỉ

3.3. Các loại tủ thờ

Tủ thờ là một dạng bàn thờ thường thấy tại các tỉnh miền Trung và Nam bộ. Tủ thờ cũng được coi là một dạng bàn thờ đứng. Tủ thờ được ưa chuộng do sự tiện lợi, tính vững chắc do 4 chân ngắn, được vây kín xung quanh với những khoang tủ có cánh tiện lợi có thể kết hợp để cất gọn đồ đạc phục vụ cho nghi lễ thờ cúng như sách cúng, mâm cũng, bát đũa cúng, rượu cúng, dầu thắp đèn…

Tủ thờ ngày nay đã có rất nhiều cải tiến so với những loại tủ thờ ngày xưa, ngày nay các loại tủ thờ còn được chạm trổ một cách tinh xảo, đẹp mắt.

Tủ thờ thường được sử dụng trong không gian thờ nhỏ hoặc là không gian thờ kết hợp với không gian khác như phòng ngủ, phòng khách do tính đa năng và gọn gàng của mình.

3.4. Các loại bàn thờ khác

Ngoài những loại bàn thờ/tủ thờ kể trên thì có một số loại bàn thờ đứng thông dụng khác như là ô sa thờ hay bàn thờ chấp tải.

Về đặc điểm thì cơ bản những loại bàn thờ này cũng tương tự như án gian thờ nhưng phần dạ thờ được chạm trổ một cách tinh xảo tựa một tác phẩm nghệ thuật.

Các loại bàn thờ trong nhà

Ô Sa thờ là một loại bàn thờ đậm tính nghệ thuật

3.5. Các loại Bàn thờ treo tường

Bàn thờ treo tường là một dạng bàn thờ được thiết kế để dành riêng cho việc treo tường. Điều này xuất phát từ nhu cầu thờ cúng nhưng diện tích của căn nhà không cho phép. Việc treo bàn thờ lên sẽ giúp tiết kiệm được rất nhiều không gian đặc biệt là trong nhà chung cư – xu thế sống mới, hiện đại ngày nay.

Bàn thờ treo tường được cho là có nhiều ưu điểm như nhỏ gọn, giá thành rẻ, mẫu mã phong phú đa dạng. Tuy nhiên lại không thể hiện tính trang trọng của tín ngưỡng thờ cúng tại Việt Nam.

Các loại bàn thờ trong nhà

Bàn thờ treo tường phù hợp với cuộc sống hiện đại, xu thế sống mới

4. Nội thất Minh Đường – Đơn vị cung cấp bàn thờ uy tín

Nội thất Minh Đường sẵn sàng đồng hành cùng quý vị trên con đường phụng sự tổ tông

Nội thất Minh Đường – đơn vị chuyên sản xuất, kinh doanh nội thất phòng thờ nói chung và bản thờ nói riêng. Sở hữu hệ thống xưởng với máy móc hiện đại kết hợp với thợ mộc lành nghề, am hiểu kỹ thuật truyền thống, vừa cho ra những sản phẩm một cách nhanh chóng nhưng vẫn giữ được cái hồn truyền thống, chuẩn phong thủy, tâm linh. 

Bàn thờ Minh đường không chỉ đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng về một sản phẩm đẹp kiểu dáng mà còn đảm bảo chất lượng của nguồn nguyên liệu đầu vào. Cam kết sử dụng gỗ chất lượng cao, không gỗ dác, độ bền lên đến hàng trăm năm. 

Liên hệ với Nội Thất Minh Đường ngay hôm nay để được tư vấn, đặt hàng.

Showroom 1: Số 266D Trần Nguyên Hãn, Lê Chân, Hải Phòng

Showroom 2: Số 396 Lạch Tray, Ngô Quyền, Hải Phòng

Showroom 3: Số 18 ĐT 351, Thị trấn An Dương, Hải Phòng

Hotline: 0913.339.889

Liên kết với chúng tôi:

Facebook: Không gian thờ Minh Đường

Twitter: Nội thất Minh Đường

Instagram: Noithatminhduong

Pinterest: Nội thất Minh Đường

Tôi là Nguyễn Văn Hiên - chuyên gia tư vấn của Nội Thất Minh Đường. Với gần 10 năm kinh nghiệm tư vấn thiết kế, thi công không gian thờ tự, nhà thờ gỗ tại miền Bắc. Tôi hy vọng những kiến thức mà mình học tập, tiếp thu được suốt nhiều năm qua sẽ giúp đỡ được gia chủ, quý khách hàng và tất cả mọi người trong việc lựa cải thiện không gian thờ cúng, tâm linh của gia đình.

    Đăng ký nhận tư vấn

    captcha

    Liên hệ