Tết thanh mình 2023 vào ngày nào? Những điều cần biết về Thanh Minh

29 Tháng Ba, 2023 Tác giả: Nguyễn Văn Hiên

Tóm tắt nội dung

Thanh Minh 2023 là một trong những ngày lễ lớn ngay sau Tết Nguyên Đán mang đậm bản sắc dân tộc và truyền thống của người Việt Nam. Vậy Thanh Minh 2023 vào ngày nào? Lễ Thanh Minh tảo mộ tiến hành ra sao? Tết Thanh Minh ăn gì?… Tất cả sẽ được Nội thất Minh Đường tổng hợp trong bài viết này.

1. Tết Thanh Minh là gì? Thanh minh 2023 vào ngày nào?

1.1. Giới thiệu chung về Tết Thanh Minh

Thanh Minh là gì?

Thanh Minh là một trong những ngày lễ lớn tại Việt Nam. Đây là ngày lễ mà mọi người trong gia đình sẽ dành thời gian, công sức để sửa sang mộ phần của những người đã khuất nhằm để tưởng nhớ, bày tỏ lòng biết ơn đến những thế hệ đi trước.

Lễ Thanh Minh là ngày lễ thể hiện rõ nhất tinh thần “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.

Thanh minh 2023 vào ngày nào? Cúng tảo mộ thanh minh gồm những gì | Cúng tảo mộ

Lễ Thanh Minh là một dịp để người Việt thể hiện tinh thần Uống nước nhớ nguồn

Thanh Minh cũng là thời điểm những ngày cuối cùng của mùa Xuân, sau khi đất trời trải qua một mùa xuân tươi tốt thì cây cỏ dại cũng bắt đầu lớn lên và xâm chiếm mộ phần gia tiên và các thành viên khác trong gia đình. Do đó đây cũng là thời điểm tốt để mọi người trong gia đình cùng nhau dọn dẹp lại mộ và tưởng nhớ lại những người đã mất trong dòng tộc.

Nguồn gốc của Thanh Minh

Nói về nguồn gốc của Thanh Minh thì có lẽ có một số điều cần phải làm rõ. Thanh Minh ban đầu là một trong 24 Tiết khí Âm lịch. Tiết Thanh Minh diễn ra sau tiết Xuân Phân. Thanh Minh trong tiếng Hán có nghĩa là “ngày mà bầu trời quang đãng, sáng sủa, mới mẻ”

Xét về nguồn gốc thì Tết Thanh Minh tại Việt Nam có gắn kết liền với Tết Hàn Thực của Trung Quốc. Trên thực tế thì ngày Thanh Minh của Việt Nam không phải là Tết Hàn Thực.

Thanh minh 2023 vào ngày nào? Cúng tảo mộ thanh minh gồm những gì | Bánh trôi nước

Tại Việt Nam thì Tết Hàn Thực và Thanh Minh là hai ngày lễ hoàn toàn khác biệt

Lý do là bởi vì Tết Hàn Thực tại Trung Quốc là để tưởng nhớ danh nhân của nước này, khi được tiếp nhận tại Việt Nam thì ý nghĩa của ngày lễ này đã bị thay đổi để phù hợp với văn hóa truyền thống của Việt Nam.

Có luận điểm cho rằng từ Thanh Minh trong tiếng Hán khi mang về Việt Nam lại mang một ý nghĩa về sự áy náy, hối hận, do đó đến ngày Thanh Minh hàng năm thì mọi người trong gia đình đều cùng nhau đi sửa sang, dọn dẹp mộ phần của những người đã khuất trong dòng họ hay có công với xóm làng. Từ đó tục Tảo mộ Thanh Minh cũng ra đời và không liên quan gì đến Tết Hàn thực của Trung Quốc.

1.2. Ngày Thanh Minh năm 2023 là ngày nào?

Thanh Minh là một khoảng thời gian trong năm được tinh theo Âm Lịch, do đó các hoạt động của Tết Thanh Minh cũng không có ngày cụ thể.

Tết Thanh Minh 2023 bắt đầu vào Thứ Tư ngày 5 tháng 4 năm 2023

Theo Âm lịch sẽ là ngày 15 tháng 2 năm Quý Mão (Ngày Quý Tỵ, tháng Ất Mão năm Quý Mão) ngay khi kết thúc tiết Xuân Phân

Thanh Minh kết thúc vào ngày hết ngày Thứ Tư ngày 19 tháng 4 năm 2023

Theo Âm lịch sẽ là ngày 29 tháng 2 năm Quý Mão (Ngày Đinh Mùi, tháng Ất Mão năm Quý Mão) – đó là thời điểm kết thúc tiết Thanh Minh và bắt đầu tiết Cốc Vũ

Thanh minh 2023 vào ngày nào? Cúng tảo mộ thanh minh gồm những gì | Cúng thanh minh tại nhà

Một số năm sẽ gặp tình trạng mưa phùn vào dịp Thanh Minh vì đây là quãng thời gian cuối mùa Xuân

2. Ý nghĩa của Tết Thanh Minh

2.1. Ý nghĩa của Tết Thanh Minh

Tết Thanh Minh trong quan niệm của người Việt mang một ý nghĩa vô cùng thiêng liêng đó là về tình cảm gia đình, về sự tưởng nhớ những người đã mất, đôi khi còn là lúc thể hiện sự mất mát, đau đớn giữa các thành viên trong gia đình với nhau mỗi khi nhớ về những người đã khuất.

Thanh minh 2023 vào ngày nào? Cúng tảo mộ thanh minh gồm những gì | Tảo mộ thanh minh

Thanh Minh là thời điểm mà các thành viên trong gia đình gắn kết với nhau

Ngoài ra Tết Thanh Minh cũng là dịp để các thành viên trong gia đình gắn kết với nhau, cùng nhau đoàn kết làm những công việc chung trong dòng họ. Đây cũng là dịp những bậc cao tuổi, bô lão trong nhà dạy bảo con cháu, đưa con cháu, những người trẻ trong họ về tổ tiên, nhận mộ tổ tiên để sau này còn thay mình hương khói, chăm sóc.

Nói tóm lại Thanh Minh là dịp lễ tinh thần dành cho những người đã khuất, cũng là dịp để con cháu trong họ hàng trở nên đoàn kết hơn, xây dựng dòng họ vững mạnh hơn.

Thanh minh 2023 vào ngày nào? Cúng tảo mộ thanh minh gồm những gì | Cúng tảo mộ thanh minh

Thanh Minh cũng là thời điểm thích hợp để cho con trẻ ở xa có thể nhận mộ họ hàng, tổ tiên

2.2. Quan niệm của người Việt về Tết Thanh Minh

Từ xưa đến nay người Việt hoàn toàn không có khái niệm gộp ngày Thanh Minh và Tết Hàn Thực vào làm một như người Trung Quốc. Với người Việt Nam vẫn đón Tết Hàn Thực, vẫn ăn bánh trôi, bánh chay nhưng đồng thời vẫn đón ngày Thanh Minh như là một ngày lễ tảo mộ, chăm sóc lại mộ phần tổ tiên và người thân đã mất.

Điều này càng chứng tỏ Thanh Minh tại Việt Nam là một ngày lễ riêng biệt, mang đậm truyền thống của dân tộc chứ không phải là một ngày Tết được du nhập vào từ Trung Quốc.

3. Lễ cúng thanh minh 2023 – Tết Thanh Minh làm gì?

Lễ Thanh Minh được chia làm hai phần đó là Cúng Thanh Minh tại nhà và Lễ Tảo Mộ, cúng Thanh Minh ngoài nghĩa trang. Vậy cúng Thanh Minh tại nhà cần chuẩn bị những gì? Tảo mộ ngoài nghĩa trang cần chuẩn bị những gì? Cùng Nội thất Minh Đường tìm hiểu.

Thanh minh 2023 vào ngày nào? Cúng tảo mộ thanh minh gồm những gì | Thanh minh người Hoa

Lễ cúng Thanh Minh của một gia đình người Hoa tại Việt Nam

3.1. Lễ cúng thanh minh tại nhà

Chuẩn bị lễ cúng Thanh Minh tại nhà:

Để có được một lễ cúng Thanh Minh tại nhà trang trọng nhất, đúng lễ nghĩa nhất, gia chủ cần chuẩn bị Lễ cúng Thanh Minh tại nhà và văn khấn gồm những thứ sau đây:

  • Hoa cúng
  • Vàng mã
  • Nước sạch
  • Trầu cau
  • Hoa quả, bánh kẹo

Ngoài ra tùy theo nhu cầu của mỗi gia đình như muốn xum họp gia đình thì có thể làm thêm một mâm cơm cúng, có thể là mâm cúng Thanh Minh chay hay mâm cúng mặn đều được, thành vần cũng là những món ăn quen thuộc trong những mâm cúng lễ tết như gà, nem rán, miến…

Thanh minh 2023 vào ngày nào? Cúng tảo mộ thanh minh gồm những gì | Mâm cúng thanh minh tại nhà

Mâm cỗ Thanh Minh tại nhà

Thanh Minh là một dịp lễ tết nhẹ nhàng, tránh tổ chức dềnh dàng, mất thời gian, công sức không cần thiết.

3.2. Lễ cúng thanh minh ngoài mộ (Lễ tảo mộ)

Vẫn có câu “Thanh Minh trong tiết tháng Ba / Lễ là Tảo Mộ, hội là đạp thanh

Lễ cúng Thanh Minh ngoài mộ hay còn gọi là Lễ Tảo Mộ là nghi lễ quan trọng nhất của Thanh Minh.

Để làm lễ Tảo Mộ ngoài nghĩa trang chúng ta cần chuẩn bị rất nhiều thứ cụ thể như sau

Thanh minh 2023 vào ngày nào? Cúng tảo mộ thanh minh gồm những gì | Cúng tảo mộ thanh minh

Cúng Thanh Minh ngoài mộ

Với những người thực hiện lễ cúng:

  • Vài thẻ hương
  • Vàng mã
  • Nước sạch và nước tinh khiết (loại uống được, tốt nhất nên sử dụng nước đóng chai dùng để cúng, còn nước sạch để rửa, lau dọn mộ phần thì nên chuẩn bị nhiều, ít nhất là khoảng 3 – 4 lít)
  • Hoa quả, bánh kẹo và một vài lễ vật đơn giản
  • Thuốc lá nếu cúng mộ người mất có thói quen hút thuốc lá

Lễ vật cúng Tảo mộ ngoài nghĩa trang nên đơn giản, tinh gọn không nên bày quá nhiều gây lỉnh kỉnh và đi lại khó khăn.

Với những người thực hiện công việc tảo mộ:

Tảo mộ là hành động dọn dẹp lại mộ phần bao gồm các công việc như xới lại đất, vun lại mộ, dọn dẹp cỏ dại xung quanh mộ… do đó cần chuẩn bị những vật dụng sau:

  • Cuốc, xẻng
  • Liềm cắt cỏ
  • Găng tay, giày, áo bảo hộ
  • Thúng, xe cút kít chở vật liệu xây dựng

Công việc tảo mộ là một công việc nặng nhọc, đòi hỏi sức khỏe, việc này nên để thanh niên trai tráng hoặc những người đàn ông trong gia tộc thực hiện để đảm bảo an toàn hơn

Thanh minh 2023 vào ngày nào? Cúng tảo mộ thanh minh gồm những gì | Tảo mộ thanh minh

Công việc tảo mộ Thanh Minh là một dịp quây quần vui vẻ giữa mọi người trong họ hàng

3.3. Lễ cúng Thanh Minh tại xóm

Tại một vài nơi, Thanh Minh cũng là dịp một số gia đình hàng xóm láng giềng thân thiết cùng nhau đóng góp, tổ chức một lễ cúng ngoài trời lớn với mục đích cầu bình an, sức khỏe và may mắn đến với chư vị thần linh, thành hoàng làng, đồng thời cũng để xua tan ma quỷ, trướng khí làm phiền đến làng xã.

Khi cúng xong các lễ vật thường được chia cho bà con lối xóm xung quanh như một cách thụ lộc hoặc để trẻ con trong xóm phá cỗ. Đây cũng là một cách để làm tăng tình cảm làng xóm, đoàn kết ở khu phố mà mình sinh sống.

Thanh minh 2023 vào ngày nào? Cúng tảo mộ thanh minh gồm những gì | Cúng thanh minh xóm

Một số nơi thì Thanh Minh cũng là dịp làng xóm làm lễ để tạ trời đất

3.4. Sửa mộ Thanh Minh

Có nên sửa mộ vào ngày Thanh Minh? Đây là câu hỏi mà có lẽ cũng nhiều người băn khoăn. Thanh Minh là dịp tốt để con cháu sửa sang lại mộ tổ tiên. Tuy nhiên cũng giống như nhiều mặt hàng trên thị trường thì đây cũng chính là thời điểm mà nhu cầu tăng cao.

Do đó gia chủ hoàn toàn có thể thực hiện việc sửa sang mộ phần vào dịp Thanh Minh. Tuy nhiên đây là thời điểm nhu cầu tăng cao, dẫn đến việc quá tải cho những đơn vị thầu công trình sửa sang mộ phần, gia chủ nên cân nhắc thông tin này.

Ngoài ra câu hỏi Có nên sửa phòng thờ vào Thanh Minh cũng là một trong những câu hỏi được nhiều người đặt ra và băn khoăn nhất.

4. Quan niệm về Thanh Minh – Cần lưu ý làm gì để tránh xui xẻo

Thanh Minh là ngày lễ mang nhiều màu sắc tâm linh, do đó cũng cần có những kiêng kị nhất định cần phải tuân theo nếu không muốn gặp những bất trắc, xui xẻo trong công việc và cuộc sống.

Một số điều kiêng kỵ cần lưu ý trong dịp Thanh Minh:

  • Tránh tổ chức việc hỷ sự: Thanh Minh là dịp con cháu sum vầy tưởng nhớ về tổ tiên và những người đã khuất, do đó không nên tổ chức hỷ sự như tân gia, cưới hỏi…
  • Vào tiết Thanh Minh có nhiều quan niệm cũng cho rằng không nên mua giày mới vì từ “hài” trong tiếng Hán đồng âm với từ “tà” nên do đó người ta quan niệm rằng mua giày sẽ rước quỷ vào nhà

5. Tết Thanh Minh ăn gì?

Tại nhiều nơi người ta vẫn có thói quen ăn bánh trôi bánh chay vào Tết Thanh Minh. Điều này được giải thích rằng có lẽ là bị ảnh hưởng bởi Tết Hàn Thực, tuy nhiên đây là chỉ ở khía cạnh ẩm thực còn về bản chất thì Tết Thanh Minh và Tết Hàn Thực ở Việt Nam là 2 ngày lễ khác nhau.

Thanh minh 2023 vào ngày nào? Cúng tảo mộ thanh minh gồm những gì | Bánh trôi nước

Nhiều nơi vẫn giữ tục ăn bánh trôi – bánh chay trong dịp Thanh Minh

Ngoài bánh trôi, bánh chay thì Thanh Minh người ta vẫn thường quây quần với nhau để ăn những mâm cỗ cúng, thụ lộc của tổ tiên và thần linh. Những món ăn của mâm cỗ này thì cũng cơ bản như những mâm cỗ cúng khác như có gà, xôi, giò, chả nem… Hoặc một số nơi có thể cúng đồ chay.

Hy vọng với những thông tin trên các bạn đã có thể biết được Thanh Minh là gì? Thanh Minh 2023 vào ngày nào? Cúng Thanh Minh tảo mộ hay Thanh Minh ăn gì? Chúc tất cả một mùa Thanh Minh 2023 ấm áp, hạnh phúc bên gia đình và người thân.

Liên kết với chúng tôi:

Facebook: Không gian thờ Minh Đường

Twitter: Nội thất Minh Đường

Instagram: Noithatminhduong

Pinterest: Nội thất Minh Đường

Nội thất Minh Đường – Hưng gia vượng tộc

Tôi là Nguyễn Văn Hiên - chuyên gia tư vấn của Nội Thất Minh Đường. Với gần 10 năm kinh nghiệm tư vấn thiết kế, thi công không gian thờ tự, nhà thờ gỗ tại miền Bắc. Tôi hy vọng những kiến thức mà mình học tập, tiếp thu được suốt nhiều năm qua sẽ giúp đỡ được gia chủ, quý khách hàng và tất cả mọi người trong việc lựa cải thiện không gian thờ cúng, tâm linh của gia đình.

    Đăng ký nhận tư vấn

    captcha

    Liên hệ